Święty Dyzmas (w prawosławiu Rach) to jeden z dwóch łotrów, powieszonych na krzyżu obok Jezusa. Informację o nim przekazuje św. Łukasz w swojej Ewangelii. Kiedy drugi z ukrzyżowanych z Jezusem łotrów urągał Mu, Dyzmas skarcił go mówiąc, że oni umierają słusznie, za swe zbrodnie, ale Jezus nic złego nie uczynił. Zwrócił się do Jezusa, prosząc, żeby wspomniał na niego, kiedy już przyjdzie do swego królestwa. A Jezus obiecał Dobremu Łotrowi – bo tak go od tego czasu nazywamy – że jeszcze dziś będzie z Nim w raju. Był to pierwszy swoisty akt kanonizacji, którego jeszcze na Krzyżu dokonał Chrystus.

O Dobrym Łotrze pisało wielu Ojców Kościoła i świętych. Jego imię – Dyzmas – pochodzi z pism apokryficznych. Kościół wschodni czci go nawet jako męczennika. W Bolonii, w kościele św. Witalisa i w bazylice św. Stefana, oddawano cześć częściom krzyża, na którym Dobry Łotr miał ponieść śmierć. Pielgrzymi, udający się do Ziemi Świętej, chętnie nawiedzali miejscowość Latrum w pobliżu Emaus, która im przypominała postać Dobrego Łotra.

Dobry Łotr jest symbolem Bożego Miłosierdzia; pokazuje, że nawet w ostatniej chwili życia można jeszcze powrócić do Boga. Św. Dyzmas jest patronem Gallipoli (Apulii), skruszonych złodziejów, więźniów, umierających, skazanych na śmierć i dobrej śmierci oraz kapelanów więziennych, pokutujących i nawróconych grzeszników. Stanowi wzór doskonałego żalu za grzechy.

W ikonografii przedstawiany jest jako młodzieniec, również w wieku dojrzałym, a nieraz też jako starzec. Jego strojem jest opaska na biodrach lub krótka tunika. Atrybutami św. Dyzmy są krzyż, łańcuch, maczuga, miecz lub nóż.

Warto wiedzieć, że dolna (trzecia) ukośna belka prawosławnego krzyża symbolizuje skazańców ukrzyżowanych z Chrystusem. Jej prawy kraniec, uniesiony do góry, wskazuje niebo, do którego poszedł Dobry Łotr. Lewy kraniec wskazuje piekło, do którego trafił ten, który nie wyraził skruchy.

Episkopat Polski zdecydował w 2009 r, że dzień wspomnienia św. Dobrego Łotra obchodzony jest w Polsce jako Dzień Modlitw za Więźniów. O ustanowienie takiego dnia zabiegało Stowarzyszenie Ewangelicznej Pomocy Więźniom „Bractwo Więzienne”, wraz ze swym założycielem ks. Janem Sikorskim, oraz naczelny kapelan więziennictwa ks. Paweł Wojtas.

Ideą ustanowienia Dnia Modlitw za Więźniów jest potrzeba ogarnięcia modlitwą zwłaszcza tych więźniów, którzy trwają daleko od Boga, nie widzą sensu nawrócenia lub którym brakuje nadziei w Boże Miłosierdzie. – Oni szczególnie potrzebują modlitwy Kościoła – podkreśla Anna Stranz z bydgoskiego oddziału „Bractwa Więziennego”.

„Jesteście skazani, to prawda, ale nie potępieni. Każdy z was może zostać przy pomocy łaski Bożej – świętym” – te słowa wypowiedział do osadzonych w Zakładzie Karnym w Płocku Jan Paweł II w 1991 roku. Te słowa streszczają także zadanie członków Stowarzyszenia „Bractwo Więzienne”, którzy posługując w aresztach i więzieniach starają się widzieć w każdym skazanym człowieka powołanego przez Boga do świętości.

Od kilku lat na Jasnej Górze we wspomnienie Dobrego Łotra, 26 marca, spotykali się Członkowie Stowarzyszenia „Bractwo Więzienne”, a wraz z nimi osadzeni w zakładach karnych, by polecać Bogu przez ręce Maryi więźniów, ich rodziny, a także służbę więzienną. Ustanowiony przez Episkopat Dzień Modlitw za Więźniów ma zachęcić wiernych w Polsce do objęcia w tym dniu modlitwą osadzonych.

Członkowie Bractwa docierają do co trzeciego więzienia. Organizują dla osadzonych spotkania biblijne i modlitewne, przygotowują chętnych do przyjęcia sakramentów, prowadzą ewangelizację w radiowęźle więziennym, wyświetlają filmy religijne, prowadzą biblioteki, wydają gazety wewnętrzne, prowadzą indywidualne rozmowy z więźniami, pomagają w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych. W miarę możliwości członkowie Bractwa pomagają swoim podopiecznym także po wyjściu na wolność – szukają dla nich mieszkań i pracy, spotykają się na modlitwie, umacniają ich na drodze przemiany życiowej.

Warto podkreślić, że byli więźniowie, którzy odnaleźli na nowo wiarę lub niekiedy rozpoczęli życie sakramentalne, są zapraszani przez księży na rekolekcje z młodzieżą, do zakładów poprawczych i do zakładów karnych, aby składali publicznie świadectwo swojej wiary.

Bractwo Więzienne powstało w 1993 r. i wtedy też przystąpiło do światowych struktur – międzynarodowej organizacji Prison Fellowship International. Jest to organizacja o charakterze ekumenicznym. W ramach PFI Bractwo Więzienne jest oddziałem lokalnym (Prison Fellowship Poland).